Msza w klasycznym rycie rzymskim (nadzwyczajna forma rytu rzymskiego), powszechnie określana jako „trydencka” czy „msza wszechczasów” lub po prostu Ordo Missae jest ogromnym skarbem Kościoła katolickiego (tradycji łacińskiej, czyli rzymsko-katolickiej).
Pozwolę sobie na początku wywodu przytoczyć krótką genezę tejże formy mszy świętej. Trzeba wiedzieć, że porządek jej celebrowania został promulgowany w 1570 roku przez papieża Piusa V po soborze trydenckim konstytucją apostolską Quo primum. Błędne są jednak wieści, które zakładają, że ta forma mszy została wówczas skonstruowana. Oczywiście w błąd może wprowadzić również sama nazwa potoczna mszy, tj. „trydencka”. Prawdą tutaj jest jedynie to, że ta msza wówczas została uporządkowana, a korzeniami swymi sięga czasów starożytnych i średniowiecza. Sobór trydencki i papież Pius V jedynie dokonali uporządkowania przebiegu mszy, której uprzednio tego brakowało. Trzeba jednak wiedzieć, że msza ta jest właściwie jedną z najstarszych w swojej formie, jeśli chodzi o historię Kościoła katolickiego, a przez to należy jej się wyjątkowa cześć i należny honor. Ta „wersja” mszy świętej obowiązywała w całym Kościele powszechnym od 1570 do 1962 roku, kiedy to papież Jan XXIII wprowadził do niej korekty i opublikował drugie wydanie obowiązującego rytu rzymskiego. Ostatnie poprawki naniósł papież Benedykt XVI w roku pańskim 2007, zmieniając w niej pewne formuły Liturgii Wielkiego Piątku.
Jaki jest obecnie status prawny omawianej formy liturgii?
Należy zaznaczyć, że mszał z 1570 roku w wersji wydanej przez Jana XXIII w 1962 nie został nigdy zniesiony lub wręcz zakazany (co podkreślił Benedykt XVI w motu proprio Summorum Pontificum). Co więcej pomimo reformy liturgii katolickiej, dokonanej po II soborze watykańskim (m.in. wprowadzenie Novus Ordo Missae – msza w skróconej formie, pozbawiona pewnych obrzędów, w językach narodowych) przez papieża Pawła VI, forma trydencka jest nadal uważana przez Kościół katolicki za godziwą i ważną. Ważne jest także to, że każdy kapłan obrządku rzymsko-katolickiego ma prawo do jej celebrowania i nie może być zmuszany do sprawowania zreformowanej mszy, a także nie może być karany za przywiązanie do starego rytu. Żaden też biskup nie ma prawa zabronić żadnemu katolickiemu duchownemu jej odprawiania. Tak więc Ordo Missae i Novus Ordo Missae mają status równorzędny w Kościele Katolickim (czytaj: powszechnym). Jan Paweł II w swoim motu proprio Ecclesia Dei z 1988 roku rekomendował biskupom ułatwienie wiernym przywiązanym do rytu trydenckiego pielęgnowanie tej tradycji liturgicznej. Również i w tym celu powołano specjalną Papieską Komisję Ecclesia Dei, roztaczającą opiekę nad klerem i wiernymi przywiązanymi do formy trydenckiej. Z kolei w dniu 7 lipca 2007 roku papież Benedykt XVI we wspomnianym już wcześniej przeze mnie motu proprio Summorum Pontificum zezwolił na odprawianie mszy trydenckiej każdemu kapłanowi bez konieczności zgody biskupa od 14 września 2007 roku.
Wnioski są więc następujące (w zgodzie z prawem kościelnym, wszelkimi dokumentami soborowymi i papieskimi):
- Każdy kapłan katolicki jest uprawniony do odprawiania mszy świętej rytu Ordo Missae
- Żaden kapłan katolicki nie może być zmuszony do odprawiania mszy Novus Ordo Missae
- Żaden kapłan katolicki nie może być karany za przywiązanie do tradycyjnej formy Ordo Missae
- Żaden biskup (tym bardziej proboszcz) nie ma prawa zabronić żadnemu kapłanowi katolickiemu odprawiania Ordo Missae, wręcz na życzenie kapłana chcącego sprawować taką liturgię powinien mu to umożliwić
- Na mocy motu proprio Summorum Pontificium papieża Benedykta XVI żaden kapłan katolicki nie musi mieć zgody biskupa (tym bardziej proboszcza) na odprawianie Ordo Missae.
- Ordo Missae ma status taki sam jak Novus Ordo Missae i jest w pełni godziwa i ważna.
- Każdy katolik ma prawo uczestniczyć zarówno w liturgii Ordo Missae jak i Novus Ordo Missae.
- Ordo Missae zawsze sprawowana jest w języku łacińskim, choć dopuszczone jest czytanie lekcji, jak i Ewangelii w języku narodowym, no i oczywiście głoszenie kazania
- Ordo Missae ma formę dosyć rozbudowaną, dlatego też msza trwa około 1 godziny i 15 minut (czasem krócej, a czasem dłużej)
- Ordo Missae ugogaca nie tylko cały Kościół powszechny, lecz także partykularny, a co za tym idzie każdego wiernego w niej uczestniczącego
Jakie wspólnoty w sposób szczególny przeznaczone są do sprawowania Ordo Missae?
Spośród stowarzyszeń katolickich, które powołano do celebracji liturgii eucharystycznej w omawianym rycie, najstarszym jest Bractwo Kapłańskie Świętego Piotra. Wydzieliło się ono z Bractwa św. Piusa X (tzw. „lefebryści”) w 1988 po tym, jak zwierzchnik Bractwa, arcybiskup Marcel Lefebvre, wyświęcił bez zgody Stolicy Apostolskiej czterech kapłanów na biskupów, zaciągając tym samym na siebie ekskomunikę. Innymi wspólnotami stosującymi mszał przedsoborowy, lecz znajdującymi się w pełnej łączności ze Stolicą Apostolską są: Instytut Chrystusa Króla, Instytut Dobrego Pasterza, Bractwo Świętego Wincentego Ferrera i Apostolska administratura personalna Świętego Jana Marii Vianneya.
Bez wątpienia forma „trydencka” bardzo jest potrzebna w dzisiejszych czasach, kiedy szerzy się kryzys wewnątrz Kościoła. Właściwie powrót do korzeni mszy, jej celebracja, może a wręcz jest to wielce prawdopodobne, iż odwróci bieg wydarzeń gładząc ów kryzys, który bez wątpienia nastał po II Soborze Watykańskim wraz z ustanowieniem Novus Ordo Missae i licznymi nadużyciami liturgicznymi popełnianymi przez kapłanów w trakcie jej sprawowania, co boli nie tylko wszystkich oddanych tradycji i Bogu, ale przede wszystkim samego Mistrza – Jezusa Chrystusa. Oczywiście pragnę podkreślić, że nie jestem ani przeciwnikiem Novus Ordo Missae, ani Soboru Watykańskiego II. Zachęcam jednak Was wszystkich, byście przynajmniej raz w swoim życiu udali się na mszę „trydencką” i dojrzeli jakie niesie ona sama w sobie bogactwo dla duszy. Zobaczycie wówczas to, co oglądali i w czym uczestniczyli Wasi dziadkowie, pradziadkowie i ogólnie przodkowie (dawniej, co już wcześniej zostało przytoczone) była to jedyna forma sprawowania mszy przenajświętszej.
Poniżej załączam linki do stron internetowych poświęconych tematyce mszy wszechczasów, gdzie naprawdę bardzo dużo można przeczytać na temat mszy i duchowych skarbów, jakie ze sobą niesie:
Strona poświęcona w 100% Ordo Missae:
Nagranie Ordo Missae bez wiernych:
Nagranie Ordo Missae z udziałem wiernych:
Nagranie Ordo Missae z udziałem biskupa:
Nagranie Ordo Missae z komentarzem:
Nagranie z porównaniem Ordo Missae vs. Novus Ordo Missae:
Nagranie z porównaniem Starej i Nowej Mszy:
Krótka analiza krytyczna Novus Ordo Missae dokonana w 1969 roku przez dwóch kardynałów:
Wykaz błędów szerzących się w świecie zawartych przez papieża Piusa IX w Syllabusie:
Strona internetowa bractwa św. Piotra, obszaru Polski, z siedzibą w Krakowie:
Międzynarodowa strona internetowa bractwa św. Piotra:
Ordo Missae – stałe części mszy świętej:
Piotr Żak – rocznik 1990, magister stosunków międzynarodowych (Uniwersytet Jagielloński) oraz magister amerykanistyki (Uniwersytet Jagielloński), oba tytuły uzyskane w 2014 roku. Zainteresowania naukowe: historia, dyplomacja, prawo międzynarodowe publiczne oraz teologia. Planowany doktorat w zakresie nauk społecznych, stricte stosunków międzynarodowych. W wolnych chwilach: podróże, fotografia przyrody oraz bieganie i jazda na rowerze. Członek Związku Strzeleckiego „Strzelec” Równość Wolność Niepodległość. Numer ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9145-2816.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz